دو روش ساده برای اندازه گیری درصد چربی بدن
گردآورنده:شیوا علمازاده
در روش اول دست راست خود را به حالت آزاد نگه داريد واز دوست خود بخواهيد به حالت نيشگون فا صله ميانی شانه وآرنج و در قسمت پشت بازو را کشيده و در اصل پوست و چربی را از عضله جدا کند وچند بار به وسيله خط کش ميليمتری ضخامت پوستی را که در دستش نگه داشته اندازه گيری کند و ميانگين اعداد بدست آمده را بدست آوريد و سپس چربی بدن خود ار توسط جدول زير بدست آوريد.
اعداد اندازه گيری شده درصد چربی در مردان درصد چربی در زنان
کمتر از ۶ ميلی متر بين ۵ تا ۹ درصد بين ۸ تا ۱۳
بين۶ تا ۱۳ميلی متر بين ۹ تا ۱۳ درصد بين ۱۳ تا ۱۸
بين ۱۳ تا ۱۹ ميلی متر بين ۱۳ تا ۱۸ درصد بين ۱۸ تا ۲۳
بين۱۹ تا ۲۵ ميلی متر بين ۱۸ تا ۲۲ درصد بين ۲۳ تا ۲۸
بين۲۵ تا ۳۸ ميلی متر بين ۲۲ تا ۲۷ درصد بين ۲۸ تا ۳۳
در روش دوم به يک ترازو و يک متر احتياج داريد و برای بدست آوردن در صد چربی محاسبات زير را انجام دهيد.
ـ (وزن بدن بر حسب پوند) * ۰۸۲/۱+۴۲/۹۴=وزن بدن بدون چربی(بر حسب پند)
(دور کمر از روی ناف بر حسب سانتی متر)*۶۳۵/۱
(وزن بدن برحسب کيلو گرم)۷۳۲/۰+۹۸۷/۸=وزن بدن بدون چربی (برحسب کيلو گرم)
(دور ساعد بر حسب سانتيمتر )*۴۳۴/۰+(دور کمر بر اساس سانتيمتر)*۲۰۵/۱+
اين يادتون باشه که:
۱-وزن بر حسب پند=وزن بر حسب کيلوگرم *۲/۲
۲-وزن بر حسب کيلو گرم=وزن بر حسب پوند*۴۵/
چگونه چربی بدن را اندازه بگیریم؟
خیلی از ما از دیگران میشنویم که چاق شدهایم یا هنگام نگاه در آینه احساس میکنیم وزنمان اضافه شده است. اما آیا راهی عینی وجود دارد که به این سوال پاسخ داد؟
اندازهگیری وزن بدن به شکل قدیمی گر چه هنوز هم معیار خوبی است، اما این وزن کل شامل استخوانها، عضلات، اندامهای داخلی و موهاست و نه تنها چربی بدن. بهترین و دقیقترین راه برای اندازهگیری چربی بدن این است که در آب غوطهور شوید.
تفاوت میان وزن شما در آب و وزن عادی شما برای محاسبه تراکم بدن به کار میرود و از روی اندازهگیری تراکم بدن میتوان چربی بدن را اندازه گیری کرد. اما تعداد بسیار کمی از ما امکان چنین کاری را دارند.
راههای سادهتری هم برای اندازهگیری چربی بدن وجود دارد، مانند اندازهگیری مقاومت بیوالکتریک، اندازهگیری چین پوستی با کولیس و جذبسنجی انرژی دوگانه با اشعه ایکس (همان تکنولوژی که برای اندازهگیری تراکم استخوان به کار میرود.) در برخی از سالنهای ورزشی برخی از این امکانات به تدریج در اختیار مراجعهکنندگان قرار میگیرد. اما این روشها نیز گرچه ممکن است کنجکاوی شما را ارضا کنند،برای استفاده معمول نه ضروری و نه عملی هستند.
به این ترتیب باید به گزینههای رایجتر روی آورید. بسیاری از افراد اکنون با محاسبه معیار توده بدنی آشنا هستند. اندازهگیری دور کمر هم به عنوان معیاری برای چاقی طرفداران بیشتری پیدا کرده، چرا که چربی درون شکم فعالترین چربی بدن در سوختوساز و زیانبارترین آنهاست و اندازهگیری دور کمر به دور باسن دوباره مورد توجه قرار گرفته، چرا که بررسیها نشان میدهند، چربی زیرپوستی ممکن است منافعی هم داشته باشد.
برای اندازهگیری میزان چربی بدن خود به این سه روش به این اصول راهنما توجه کنید.
۱٫شـاخـص تـوده بـدنـی (BMI)
شاخص توده بدنی یا BMI ( نحوه اندازه گیری و جدول BMI )را نشانه حیاتی پنجم (پس از درجه حرارت، سرعت تنفس و فشار خون) نامیدهاند. برای اندازهگیری شاخص توده بدنیتان باید وزنتان را برحسب کیلوگرم اندازه بگیرید و آن را بر مجذور (توان دوی) قدتان به متر تقسیم کنید. البته تنها اندکی از افراد این محاسبه را خودشان انجام میدهند. صدها سایت روی اینترنت وجود دارد که با دادن رقم قد و وزنتان، این شاخص را برایتان محاسبه میکند.
BMI در واقع به شما میگوید به ازای هر سانتیمتر قد چند گرم وزن را حمل میکنید. هر چه وزن بیشتری در ارتفاع قد کمتری متمرکز شده باشد، به معنای آن است که BMI شما بالاتر است.
BMI به مقاصد گوناگونی مورد استفاده قرار میگیرد. قد و وزن را به سادگی میتوان اندازهگیری کرد. در اغلب افراد میزان شاخص توده بدنی به طور معقولی با میزان چربی کلی بدن متناسب است و شاید مهمتر اینکه این شاخص، معیار خوبی برای ارزیابی خطرات بهداشتی ناشی از اضافه وزن است. به عنوان یک قاعده هر چه BMI شما بالاتر میرود، مرگومیر ناشی از بیماریهای قلبی-عروقی (حمله قلبی و سکته مغزی) و نیز مرگومیر کلی بالا میرود.
پژوهشگران همچنین دریافتهاند که میزان بالاتر BMI با میزان بالاتر فشار خون، میزان پایینتر کلسترول خوب یا HDL و سایر شاخصهای بیانگر وضع بد سلامتی همراهی دارد.
اما BMI تنها اطلاعاتی در مورد وزن فرد که نسبت به قد او تصحیح شده را در خود دارد. این شاخص میان وزن ناشی از عضلات و استخوان (توده بدنی عاری از چربی) و چربی فرقی نمیگذارد. اگر شما شخصی بسیار عضلانی باشید، ممکن است BMI بالایی داشته باشید، اما این بالا بودن ربطی به چربی زیاد بدن شما ندارد.
مشکل شایعتر با افزایش سن پیش میآید که عضلات و استخوانهای ما تحلیل میروند، بنابراین داشتن BMI ثابت با افزایش سن در واقع ممکن است به معنای افزوده شدن بافت چربی باشد. BMI همچنین در مورد نوع چربی بدنی – چربی شکمی که بسیار بدتر از چربی زیرپوستی است- چیزی به شما نمیگوید و همه اینها کمبود اساسی به حساب میآیند.
یک مشکل دیگر ردهبندی بر مبنای BMI این است که به صورت مقطعی انجام میشود. افراد باBMI 25 تا ۹/۲۹ را در گروه دارای اضافه وزن قرار میدهیم و افراد با BMI 30 و بالاتر را چاق محسوب میکنیم. اما خطرات بهداشتی ناشی از افزایش وزن به طور تدریجی بالا میرود و مانند ردهبندیای که برای BMI انجام میدهیم، نمیتوان مرز قاطعی میان دو گروه تعیین کرد.
همچنین این سوال مطرح میشود که آیا این حدود تعیین شده میان ردههای BMI برای همه گروههای نژادی یکسان است؟
برای نمونه پژوهشگران دریافتهاند که آسیاییها در BMI پایینتری نسبت به اروپاییها در معرض خطر بیماریها قلبی-عروقی قرار میگیرند،بنابراین حد اضافه وزن در آسیاییها ممکن است به جای BMI 25 ، از BMI 23 شروع شود.
۲٫دور کـمـــر
دور کمر از دیدگاه متفاوتی چاقی را ارزیابی میکند: با این اندازهگیری دیگر وزن کل بدن مطرح نیست، بلکه چربی فعال از لحاظ سوخت و ساز و زیانباری که در اطراف اندامهای درون شکم جمع میشود، ارزیابی میشود.
اندازهگیری دور کمر نسبت به BMI شاخص بهتری برای پیشبینی خطر ابتلا به دیابت است و به همان اندازه BMI شاخص خوبی برای پیشبینی خطر بیماری قلبی است. بنابراین با اندازهگیری دور کمر میتوان گروه قابلتوجهی را که BMI آنها در محدوده سالم قرار میگیرد (۵/۱۸ تا ۹/۲۴)، اما دور کمر بالا آنها را در معرض دیابت و بیماری قلبی قرار میدهد، تشخیص داد. بنابراین اندازهگیری BMI و دور کمر همراه با هم باید برای اندازهگیری وضعیت افراد دارای اضافه وزن یا چاق به کار رود.
با این وجود، برخلاف BMI هنوز اندازهگیری دور کمر به بخش معمولی از مراقبت پزشکی بدل نشده است.
بسیاری از ما فکر میکنیم کمر باریکترین بخش در میانتنه ماست و آن را اندازه میگیریم. اما انجمن قلب آمریکا میگوید اندازهگیری دور کمر باید درست در بالای ناف انجام شود. بسیاری از پژوهشگران هم نوک استخوان لگن (ستیغ ایلیاک) را که تقریبا در سطح ناف قرار میگیرد، ملاک قرار میدهند. همچنین برخی سطحی که درست در زیر پایینترین دنده قرار میگیرد، یا فاصله میانی این دنده و راس استخوان لگن را معیار قرار میدهند. در مجموع اندازهگیری در سطح ناف طرفداران بیشتری دارد،ولی هنوز اجماعی در این مورد به وجود نیامده است. این عدم قطعیت در مورد محل اندازهگیری دور کمر مانعی در اندازهگیری روتین آن در مراقبتهای پزشکی شده است.
تعریف دور کمر بیش از حد بزرگ نیز به تجدید نظر نیاز دارد. در حال حاضر حد فاصل ۱۰۲ سانتیمتر برای مردان و ۸۸ سانتیمتر برای زنان قرار داده شده است. کارشناسان این ارقام را بر مبنای یک بررسی منفرد انجامشده در اسکاتلند در سالهای پیش تعیین کرده بودند. اما بررسیهای اخیر نشان داده که بهتر است این حد فاصل دور کمر طبیعی و بزرگ برای تا حد ۹۵ سانتیمتر پایین آورده شود، چرا که بررسیها نشاندهنده آن بود رابطه قوی میان اندازه بالاتر از این حد دور کمر و دیابت است. برخی از کارشناسان حتی معتقدند میتوان این عدد را پایینتر آورد و به ۹/۸۸ سانتیمتر برای مردان و ۸/۸۳ برای زنان رساند. یک پیشنهاد دیگر هم این است که به جای تعیین یک حد فاصل واحد برای دور کمر، برحسب BMIهای گوناگون حدفاصلهای متعددی برای دور کمر طبیعی و غیرطبیعی تعیین شود.
دور کمر طبیعی برای مردان و زنان ایرانی
در تحقیقی که پژوهشکده غدد درونریز و متابولیسم دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی انجام داد، برای هر دوی زنان و مردان حد طبیعی دور کمر ۵/۹۴ سانتیمتر تعیین شد. اجلاس کشوری برای تعیین شاخصهای چاقی مرکزی نیز که از محققان، صاحبنظران، مسوولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و انجمنهای علمی در مهر ۱۳۸۸ تشکیل شد، اندازه دور کمر مردان و زنان ایرانی ۳۰ سال و بالاتر را به شرح زیر تعریف کرد:
- اگر دور کمر ۹۰ سانتیمتر یا بالاتر باشد، باید اقدامات پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر شروع شود.
- اگر دور کمر ۹۵ سانتیمتر یا بیشتر باشد باید اقدامات جدی برای کاهش آن به عمل آید.
۳٫نـسـبـت دور کمـر بـه دور بـاسـن (WHR)
نسبت دور کمر به دور باسن (WHR) با یک محاسبه ساده به دست میآید: تقسیم کردن اندازه دور کمر بر اندازه دور باسن.
دور کمر کوچکتری که با دور باسن بزرگتری همراه باشد، عدد کوچکتری را نسبت به دور کمر بزرگ با دور باسن کوچک به دست میدهد. هر چه این نسبت کمتر باشد، از لحاظ سلامتی بهتر است. به یاد تصاویری بیفتید که بدنهای گلابیشکل را با بدنهای سیبشکل مورد مقایسه قرار میدهند و بدنهای گلابیشکل را سالمتر از بدنهای سیبشکل میدانند. نسبت کمتر WHR با بدنهای گلابیشکل و نسبت بالا WHR با بدنهای سیب شکل همراهی دارد.
اندازهگیری دور کمر برای WHR معمولا در باریکترین بخش میانتنه انجام میشود. اندازهگیری دور باسن نیز در پهنترین قطر دور باسن انجام میشود. برای زنان خطر بیماری قلبی، سکته مغزی و سایر مشکلات بهداشتی با بالا رفتن این نسبت از ۸۵/۰ افزایش مییابد، بنابراین حد فاصل نسبت خوب و بد را در آن قرار میدهند. برای مردان حد فاصل طبیعی نسبت طبیعی و غیرطبیعی را حدود ۹/۰ قرار میدهند.
گرچه ممکن است اندازهگیری دور کمر برای ارزیابی چربی شکمی WHR سادهتر و به هماناندازه دقیق باشد اما یک بررسی در سال ۲۰۰۷ در انگلیس نشان داد که این نسبت ارتباط بیشتری با پیشبینی خطر بیماری قلبی دارد تا اندازهگیری ساده دور کمر.
دور کمر معیار غیرمستقیم از چربی شکمی و دور باسن معیار غیرمستقیمی از چربی زیرپوستی است. به طور کلی میتوان چربی شکمی را چربی بد و چربی زیرپوستی را چربی خوب نامید و WHR راهی ساده برای تعیین نسبت این دو نوع چربی است.
به طور تئوریک چربی زیرپوستی جایی است که انرژی اضافی بدن در آن سوخته میشود، اما هنگامی که میزان انرژی دریافتی از حد ظرفیت آن خارج شود، چربی به شکلی ناسالم به صورت چربی شکمی و رگههای چربی در کبد، عضلات و سایر اندامها رسوب میکند.
بررسیها نشاندادهاند که افزایش چربی زیرپوستی با بهبود حساسیت به انسولین و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ همراه است و در مقابل هنگامی که چربیهای درون شکم کاهش پیدا میکنند، کنترل قند خون بهتر انجام میگیرد.
به این ترتیب لیپوساکشن که تنها چربی زیرپوستی را از بدن خارج میکند، در بهبود سوختوساز بدن نقشی ندارد.
اندازه گیری وزن ایده آل یا هدف
چربی زیاد در بدن با آمادگی جسمانی، سلامت و عملکرد ورزشی منافات دارد. بههر حال هیچکس دقیقا نمیتواند چربی ایدهآل بدن را تعیین کند. مقادیر متوسط درصد چربی
در بدن تقریبا ۱۵ درصد در مردان و ۲۵ درصد در زنان است. زنان و مردانی که مرتبا ورزش میکنند و یا در مسابقات ورزشی شرکت میجویند، درصد چربی پایین تری هم دارند. در
ورزش های برخوردی و رشتههایی که نیازمند داشتن قدرت عضلانی هستند، عملکرد بهینه معمولا نیازمند توده بدنی قوی با حداقل چربی است. ارزیابی دقیق ترکیب بدن (نه
وزن آن) باید معین کننده وزن ایدهآل ورزشکار باشد. وزن ایدهآل بدن به این صورت محاسبه میشود:
توده بدون چربی بدن / درصد چربی ایدهآل - ۱
برای مثال، ورزشکاری ۱۲۰ کیلوگرمی را در نظر بگیرید که پرتاب وزنه انجام میدهد و در حال حاضر دارای ۲۴ درصد چربی در بدن باشد. وی میخواهد بداند که چه مقدار چربی باید
از دست بدهد تا ترکیب چربی بدن او به ۱۵ درصد برسد:
۰/۲۴×۱۲۰=توده چربی بدن
کیلوگرم ۸/۲۸ =
۲۸/۸-۱۲۰=توده بدون چربی بدن
کیلوگرم ۲/۹۱=
(۰/۱۵-۱): ۹۱/۲=وزن هدف
۰/۸۵: ۹۱/۲=
کیلوگرم ۳/۱۰۷=
میزان از دست رفتن دلخواه چربی برابر است با اختلاف وزن هدف با وزن کنونی بدن:
۱۰۷/۳-۱۲۰=
کیلوگرم ۷/۱۲=
اگر این ورزشکار، ۷/۱۲ کیلوگرم از چربی بدن خود را از دست بدهد، وزن بدن جدید او یعنی ۲/۹۱ کیلوگرم، دارای ۱۵ درصد چربی خواهد بود. محدودیت متوسط در میزان دریافت
کالری بهعلاوه افزایش مصرف روزانه چربی باعث از دست رفتن چربی بدن و باعث ماندن توده بدون چرب آن ”Lean tissue“ خواهد شد.
اندازه گیری چین پوستی
از میان معمول ترین روش های ساده آنتروپومتری، باید به اندازه گیری چین پوستی برای تخمین درصد چربی بدن اشاره کرد. در سال ۱۹۳۰، وسیله خاصی به نام کلیپر برای
اندازه گیری دقیق چربی زیر پوستی در نقاط خاصی از بدن ابداع شد. اساس کار کالیپر، مشابه میکرومتر است که فاصله بین دو نقطه را محاسبه میکند. با استفاده از انگشت
شست و انگشت اشاره، چینی از پوست و چربی زیر پوستی را گرفته و آن را برای جدا کردن از بافت عضلانی زیر بالا میکشیم. دهانه کالیپر، فشاری معادل ۱۰g/cm3 در محل
تماس با دو لایه پوست و بافت زیر پوستی اعمال میکند.
اندازه گیری چین پوستی با کالیپر
۴-۲ ثانیه پس از اعمال فشار کامل کالیپر، ضخامت پوستی به میلی متر اندازه گیری میشود. این زمان اندک، مانع فشرده شدن چین پوستی در دهانه کالیپر خواهد شد.
محلهای اندازه گیری شامل ناحیه ساب اسکاپولار، عضله سهسر بازو، سوپراایلیاک، شکمی و بالای ران است. در حالی که شخص ایستاده است، ۲ یا ۳ بار اندازه گیری در هر
کدام از نواحی فوق و در سمت راست بدن انجام خواهد شد:
۱. ناحیه سه سر بازو: یک چین عمودی پوست در قسمت خلفی - میانی - فوقانی بازو اندازه گیری میشود. این چین در فاصله میان نوک شانه و آرنج واقع است. در این حالت،
آرنج در موقعیتی راست و راحت تر قرار خواهد داشت.
۲. ناحیه ساب اسکاپولار: چین مایلی درست در زیر نوک تحتانی استخوان اسکاپولا اندازه گیری میشود.
۳. ستیغ ایلیاک (سوپراایلیاک): چین پوستی نسبتا مایلی را درست در بالای استخوان لگن اندازه گیری میکنیم.
۴. ناحیه شکمی: یک چین پوستی عمودی را در فاصله ۵/۲ سانتیمتری طرف راست ناف اندازه میگیریم.
۵. ناحیه زانو: چین عمودی در قسمت میانی زانو، در دو سوم حد فاصل استخوان کشکک تا لگن اندازه گیری میشود.
۶. ناحیه سینهای: چین مایلی که محور اصلی آن به طرف پستان باشد را در قسمت قدامی چین آگزیلا (هرچه بالاتر) اندازه میگیریم.
۷. ناحیه دو سر بازویی: چین عمودی پوست را در قسمت میانی - خلفی - فوقانی بازو اندازه گیری میکنیم.
برای انجام کار عملی در زمینه تخمین درصد چربی بدن، میتوان از معادلات زیر استفاده کرد. در این معادلات، حرف A به معنی اندازه چین پوستی عضله سه سر (میلیمتر) و
حرف B به معنی اندازه چین پوستی ناحیه ساب اسکاپولار (میلیمتر) است.
درصد چربی بدن در زنان جوان ۲۶-۱۷ ساله مساوی است با:
۶/۱۳+ 0/55A+۰/۳۱B
درصد چربی بدن در مردان جوان ۲۶-۱۷ ساله مساوی است با:
۱/۴۷+۰/۴۳A+۰/۵۸B
در بالغین جوان، حدود نیمی از کل چربی بدن در ناحیه زیر پوستی و بقیه آن در احشاء و سایر اعضاء بدن است. با افزایش سن، میزان چربی موجود در احشاء داخلی پیش از
چربی زیر پوستی خواهد شد. بنابراین باید در افراد مسن تر از معیارهای خاص وابسته به سن استفاده کرد.
اندازه گیری چگالی بدن
به مثال زیر توجه کنید. فردی ۵۰ کیلوگرمی را در نظر بگیرید که در حین غوطهور شدن کامل در آب، ۲ کیلوگرم وزن داشته باشد، براساس قانون ارشمیدوس، از دست دادن ۴۸
کیلوگرم از وزن بدن، معادل میزان آب جابهجا شده است. حجم آب جابهجا شده را میتوان بهسادگی اندازه گرفت، چرا که چگالی آب در هر دمایی مشخص است. در اینجا ۴۸
کیلوگرم معادل ۴۸ لیتر آب (۴۸ هزار سانتی متر مکعب) است. اگر بتوان شخص را در آب با دمای ۲/۳۹ درجه فارنهایت ارزیابی کرد، نیازی به تصحیح چگالی آب نخواهد بود (یک
گرم آب معادل ۱ سانتی متر مکعب در دمای ۲/۳۹ درجه فارنهایت است). البته در عمل، از آب گرم تری استفاده میشود و لذا باید تصحیح متناسب برای چگالی آب انجام پذیرد.
چگالی این فرد با تقسیم وزن بر حجم محاسبه خواهد شد یعنی ۴۸۰۰۰ بر ۵۰۰۰۰ که برابر با ۰۴۱۷/۱ گرم بر سانتی متر مکعب خواهد بود. قدم بعدی، تخمین درصد چربی بدن
و نیز توده بافت چربی و بدون چرب بدن است.
باید توجه داشت چگالی توده چربی (یعنی تمام چربی قابل جداسازی از بافت ادیپوز و سایر بافت های بدن) و توده بدون چربی بدن (شامل بافت های باقی مانده بدون چربی و
مواد شیمیایی بدن از جمله آب)، حتی در حضور تغییرات وسیع در مقدار چربی کل بدن و نیز اجزاء بدون چربی آن مثل استخوان و عضله ثابت باقی میماند (چگالی بافت چربی
معادل ۹۰/۰ گرم بر سانتی متر مکعب و بافت بدون چربی معادل ۱/۱ گرم بر سانتی متر مکعب است). چگالی مورد انتظار برای اجزاء بدون چربی بدن در دمای طبیعی بدن (۳۷
درجه سانتی گراد) معادل مقادیر زیر است: آب معادل ۹۹۳۷/۰ گرم بر سانتی متر مکعب، مواد معدنی ۰۳۸/۳ گرم بر سانتی متر مکعب، پروتیین معادل ۳۴۰/۱ گرم بر سانتی
متر مکعب. با استفاده از معادلهای که دکتر ویلیام از دانشگاه برکلی ابداع کرده است، درصد چربی بدن با استفاده از چگالی بهدست خواهد آمد: (براساس معادله Siri)
۴۵۰- (چگالی بدن:۴۹۵)
در مثال قبل، چگالی فرد معادل ۰۴۷/۱ گرم بر سانتی متر مکعب بود. پس با جای گذاری در معادله فوق درصد چربی بدن برابر با:
۲۵/۲=۴۵۰-(۱/۰۴۱۷: ۴۵۰)
حال، توده چربی بدن را از این معادله استخراج میکنیم:
۱۰۰/درصد چربی×وزن بدن (kg)
۰/۲۵۲×۵۰= ۱۲/۶
و اما برای توده فاقد چربی بدن داریم:
توده بدن (kg) - وزن بدن (kg)
۱۲/۶-۵۰= کیلوگرم ۴/۳۷
پس در مثال فوق، ۲/۲۵ درصد یا ۶/۱۲ کیلوگرم از وزن پنجاه کیلوگرمی بدن شخص، حاوی چربی و ۴/۳۷ کیلوگرم آن توده بدون چرب بدن خواهد بود.
البته باید توجه داشت که با توجه به وضعیت گوناگون افراد در گروههای مختلف، خصوصا از نظر چگالی و ترکیب شیمیایی توده بدون چرب بدن، محدودیت هایی برای استفاده از این روش (مثلا بین سیاهپوستان و سفید پوستان) وجود دارد. این موضوع، در مورد دختران و پسران در حال رشد هم صدق میکند، لذا تغییراتی در نحوه محاسبه (برحسب سن و جنس) داده میشود.